3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun Ek 12. Maddesine yapılan ilave düzenlemeler:

Sağlık Hizmetleri Temel Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” 15.04.2020 tarihinde TBMM’de kabul edildi.

Sağlık çalışanlarına uygulanan şiddetin önüne geçilmesi konusu bir süredir gündemdeydi. Sağlıkta şiddete ilişkin caydırıcılığın arttırılması adına suç ve cezalara ilişkin düzenleme yapılması sağlık çalışanlarının yıllardır talebiydi.

Sağlık çalışanlarının zor zamanlarda özveriyle mücadele verdiği şu dönemde bu yasa yanlarında olunduğunun bir nevi göstergesi oldu. 

Kimleri Kapsıyor?

Yeni eklenen madde de Sağlık Personeli olarak belirtilmiştir. O halde geniş yorumlayabiliriz.

Uzman /pratisyen doktor, eczacılar, sağlık memuru,, hemşire, sağlık teknikeri(aabt) sağlık teknisyeni(Att), sağlık hizmetlerinde kişisel bakım hizmeti verenler , temizlik ve hasta bakımından sorumlu kişiler.

Covid-19 ile mücadele de doktorlarımız, hemşirelerimiz ve de aslında arka planda görünmeyen kahramanlar da var. Pandemi nedeniyle tüm kadronun ne kadar önem ve titizlikle çalıştığı vatandaşlarımız tarafından takdirle izleniyor. Bu vesile ile yelpazenin geniş tutulması sevindirici oldu. 

Yasada Neler Var?

Cezalar Yarı Oranında Arttırıldı.

3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun Ek 12. Maddesine yapılan ilave düzenleme ile kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle işlenen;

-kasten yaralama, tehdit, hakaret, görevi yaptırmamak için direnme suçlarına karşı verilecek cezaların;

-yarı oranında arttırılması,

-hapis cezalarının ertelenmemesi,

-şiddet faili hastaya ya da yakınına sağlık hizmetinin bu suçun mağduru olan sağlık personeli dışındaki bir başka sağlık personeli tarafından verilmesine yönelik düzenleme kabul edilmiştir.   

Kasten Yaralama Suçu Yönünden: 

Türk Ceza Kanunu Madde 86

- Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

- Kasten yaralama fiilinin kişi üzerindeki etkisinin basit bir tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olması halinde, mağdurun şikayeti üzerine, dört aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunur.

Yeni düzenleme ile hakim tarafından TCK 61 uyarınca ceza verilirken temel ceza tespit edilecek sağlık personeli olması nedeniyle yarı oranında arttırım yapacak sonrasında var ise indirim hallerini uygulayacak.

Tehdit Suçu Yönünden:

Türk Ceza Kanunu Madde 106 - (1) Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit eden kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehditte ise, mağdurun şikâyeti üzerine, altı aya kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.

Maddenin 2. fıkrasında Tehdidin; silâhla, birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde fail hakkında daha üst ceza (2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası) öngörülmüştür. 

Maddenin 3. Fıkrası ise; tehdit amacıyla kasten öldürme, kasten yaralama veya malvarlığına zarar verme suçunun işlenmesi hâlinde, ayrıca bu suçlardan dolayı ceza verilir.

Temel ceza belirlenirken tehdidin silahla mı, birden fazla kişiyle mi işlendiği, sonucunda kasten öldürme, kasten yaralama, mal varlığına zarar oluşup oluşmadığı değerlendirilecek. Yeni düzenleme ile bu değerlendirmelerle belirlenecek temel ceza yarı oranında arttırılacak.

Hakaret Suçu Yönünden:

Türk Ceza Kanunu Madde 125 - (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ... veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. 

(3) Hakaret suçunun;

a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,

İşlenmesi hâlinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

(4) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

Türk Ceza Kanunu’nda belirtilen maddeler uyarınca temel ceza belirlenecek. Hali hazırda kanunun 3. Fıkrası (a bendinde kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenmesi halinde cezanın alt sınırı 1 yıldan az olamayacağı mevut. Ancak yeterli olmadığı aşikâr olduğundan yeni düzenleme ile temel ceza üzerine yarı oranında arttırım yapılacak.  

Görevi yaptırmamak için direnme suçunun düzenlendiği 265. maddesi yönünden:

Suçun yalın halinde failin altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı düzenlenmiştir. Yeni düzenleme ile sağlık personeline karşı işlenmesi halinde, suçun yalın halinden verilecek ceza, yarı oranında arttırılacaktır.

Sağlık çalışanlarına uygulanan şiddet maalesef gündemi tatsız bir şekilde meşgul eden ve akıl almaz bir konu idi.

Şiddetin her türlüsü vahim ancak kendisine şiddet uygulayan kişiyi bile tedavi etmekten kaçınmayan doktorları Hukuk Devleti anlayışı gereği caydırıcı yasalar ile korumak gerekiyordu.

Bu nedenle 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun Ek 12. Maddesine yapılan ilave maddeler yerinde olundu. 

Umuyoruz ki ilerleyen dönemlerde daha kapsamlı düzenlemeler de gelir. Ancak buna gerek kalmaksızın kendi canlarını bizlerin canları için hiçe sayan tüm sağlık personellerine hak ettikleri değer verilir bu çirkin haberlerde son bulur.

Bir kez daha Sağlık personellerimizin mücadelelerini takdir ediyor kendilerine güç ve kudret diliyoruz.